Zonneboilers, een alternatief voor zonnepanelen?

Zonneboilers zijn het ondergeschoven broertje van zonnepanelen. Ze zijn niet zo in trek. Maar toch: is het een alternatief voor zonnepanelen nu de saldering weg valt?

Hoe werken ze?

Zonneboilers maken heet water door de warmte van zonlicht op te vangen met een zonnecollector en met behulp van verwarmd water te transporteren naar een boilervat. In de meeste installaties wordt het warme water in het boilervat alleen gebruikt voor het maken van warm water in huis. Dat wordt in de praktijk vooral gebruikt om de douchen en/of in bad te gaan.

Wat kun je besparen met een zonneboiler?

Dat hangt af van de manier die je gebruikt om warm water te maken als de zon niet schijnt. Dat kan met gas in een CV ketel, of met elektra met een conventionele boiler, of met een full-electric warmtepomp. Al het water dat je warm maakt met de zonnecollector hoef je niet op alternatieve wijze te verwarmen en dat scheelt inkoop van energie.

Hoeveel energie heb je voor warm water nodig.

Een persoon in Nederland gebruikt ongeveer 44 liter warm water per dag. Dat kost ongeveer 1,5 kWh warmte-energie om te warm te maken. Het kan wel erg afhangen van je douche/bad-gewoontes. Als je een boiler gebruikt komt daar nog ca. 1 kWh warmte per dag bij voor verliezen van het boilervat aan de omgeving. Laten we even 3 personen in het huis als uitgangspunt nemen.

De opbrengst van een warmteboiler

Een warmtepomp levert ongeveer 50% van je warmwaterbehoefte – de rest moet je op andere wijze verwarmen (Milieu Centraal gaat uit van 40%).

Voor het puur met een CV verwarmen is geen boilervat nodig. Met een gasprijs van 1,30/m3 kost dat € 0,66/dag, €240 per jaar (1 m3 gas levert ca. 8,8kWh warmte op). Bijverwarmen met een cv van een boiler kost €0,40/dag, €148/jaar. Besparing zonneboiler: €90/jaar.

Verwarm je de boiler bij met een warmtepomp met een COP (voor warmwater) van 3 dan gaat je elektraverbruik van €0,55 per dag (€200 per jaar) zonder zonneboiler, en de helft daarvan met zonneboiler: €100/jaar. Besparing zonneboiler: €100 per jaar. Dit bij een elektraprijs van €0,30/kWh. Noot: het kan lastig zijn om achteraf een zonneboiler op een bestaand warmtepomp-boilervat aan te sluiten. Zie plaatjes bij dit verhaal.

Als laatste een volledig elektrisch verwarmde boiler: die verbruikt €600 per jaar zonder zonneboiler, en de helft daarvan met zonneboiler: €300/jaar. Besparing zonneboiler: €300 per jaar. Dat begint ergens op te lijken.

Kosten van een zonneboiler

Reken op €3800 voor een oplossing voor 3 personen (zie Milieu Centraal). Je kunt op dit moment €1200 subsidie krijgen. Kosten na subsidie: €2600. Er zijn ook nog wel wat onderhoudskosten waar je niet op moet bezuinigen (ca. €200 per 5 jaar).

Terugverdienen?

Het is duidelijk voor een warmwater met een CV en warm water met een warmtepomp is een zonneboiler financieel gezien geen goede oplossing: terugverdientijd langer dan 25 jaar. Alleen als je warm water maakt met een elektrische boiler is het een verbetering (er zijn ook andere alternatieven)

Combi-oplossingen

Bij full-electric warmtepompen kun je vaak het boilervat zelf configureren. Door een wat duurder boilervat met 2 verwarmingsspiralen te nemen kun je het boilervat makkelijk met zowel de warmtepomp als de zonnecollector te verwarmen. Dat zal de aanschafprijs van de zonneboiler ook goedkoper maken want in die prijs zit normaal een apart boilervat. Dat scheelt op het totaal ca. €1000. Het zou een zonneboiler wellicht net interessant kunnen maken, zeker als je wat meer warm water gebruikt.

Toch weer zonnepanelen?

Als de zon schijnt leveren de zonnepanelen veel stroom. Terugleveren is na 2027 waarschijnlijk niet meer zo interessant. Een slimme besturing van nieuwe warmtepompen maakt het mogelijk om de warmtepomp te laten draaien als de zon schijnt. Ook met een “domme besturing” (programmeren op 1 uur ’s middags) pak je meestal wel de zon van de dag mee voor je warmtepomp. Zo zijn je zonnepanelen een gedeeltelijk alternatief voor een zonneboiler om warm water op te wekken als je warmtepomp hebt. Dat maakt de zonneboiler financieel weer minder interessant. Je houdt je energiesysteem in huis ook simpeler.

Einde verhaal?

Een zonneboiler lijkt dus niet zo’n financieel succes. Als je desondanks toch wat in deze geheel natuurlijke wijze van verwarmen ziet – kijk eens verder op Milieu Centraal. Een wat oudere maar toch bruikbare website met informatie over zonneboilers is zonnecollector-info.nl.