Een warmtepomp in een oud huis, met gewone radiatoren? Het kan!

Haar huis aan de Frederika van Pruisenweg in het Vonderkwartier is uit 1934 en bevat nog allerlei originele elementen: glas-in-loodramen aan de voor- en achterkant, en-suite-deuren, eveneens voorzien van glas in lood, keukenkastjes met de oorspronkelijke handgrepen en een granito vloer in de hal en de keuken. Een plaatje van een huis, maar wel van voor de oorlog, uit een tijd dat het begrip verduurzaming nog bedacht moest worden. Zo’n huis: dat is stoken voor de buitenlucht, toch?

Stapsgewijze isolatie
Niet bij Winnifred, die al lang voordat verduurzaming in zwang kwam stapsgewijs begon met haar huis te isoleren. ‘Het eerste wat ik heb gedaan, pakweg twintig jaar geleden, is de spouwmuren isoleren omdat ik meer wooncomfort wilde. In 2012 heb ik zes zonnepanelen laten leggen en onder de houten vloer tonzon vloerisolatie laten aanbrengen. Soms kiezen mensen in een oud huis als dit dan voor een betonnen vloer met vloerverwarming, maar ik wilde deze houten vloer behouden.’

Opmerkelijk: haar woonkamer wordt verwarmd door drie conventionele radiatoren, aan de onderzijde voorzien van kleine ventilatoren voor verspreiding van de warme lucht. Doorgaans is het verhaal dat je voor verwarming op lage temperatuur speciale (lees: dure) radiatoren nodig hebt. Niet dus (altijd). Winnifred: ‘Deze radiatoren trekken het prima. Ik heb ook niet veel warmte nodig. De thermostaat staat hier steevast op een graad of achttien.’ Wel was het ‘stoken’ met een warmtepomp even wennen. ‘Ik was gewend om de thermostaat ’s nachts een paar graden lager te zetten. Dat heb ik afgeleerd. Als je een warmtepomp hebt is het efficiënter om de temperatuur constant te houden. Het is een traag systeem; het duurt lang om het warmer te maken en dat kost dan veel energie. Kortom: temperatuur instellen en verder van afblijven.’

Toen haar cv-ketel vijftien jaar oud - wat zo’n beetje de gemiddelde technische levensduur van een cv-ketel is – kwam bij Winnifred het idee op een warmtepomp te nemen. ‘Ad van de Brand van 040Energie is hier komen kijken en meten. Uit zijn berekening bleek dat het makkelijk kon. Zelfs een volledig elektrische warmtepomp zou geen probleem zijn, maar dat durfde ik niet aan. Ik heb daarom gekozen voor een hybride warmtepomp. Mocht die het op ijskoude dagen niet helemaal trekken, dan springt de nieuwe gasketel bij om het huis op temperatuur te krijgen.’

Lage energielasten
Winnifreds warmtepomp is vorig jaar november in dienst gesteld; een jaartje geleden dus. Te kort nog dus voor stevige uitspraken en langjarige vergelijkingen. Toch valt er wel iets te zeggen over de gerealiseerde besparing. Ze verstookte in december 2023 13 kuub gas, haar gesprekspartner (eigenaar van een tweekapper uit 1990) 190 kuub. ‘Mijn maandelijkse termijnbedrag is verlaagd van € 85 naar € 40 en bij de jaarlijkse afrekening kreeg ik van de € 1.100 die ik had betaald zo’n € 700 terug.’

Toch was ze er niet gerust op dat alles tiptop was. ‘Nadat de warmtepomp in gebruik was gesteld had ik nog vragen. Ad stelde toen zelf voor nog een keer langs te komen met een warmtecamera om eventueel resterende warmtelekken op te sporen, wat ik heel fijn vond. De vloerisolatie bleek tot mijn opluchting uitstekend te functioneren, want ik ben erg gehecht aan deze houten vloer. Wel bleek in de voorkamer een warmtelek te zitten. Daar zit een erker, met er bovenop een balkon met een granito vloer. Langs die weg ontsnapt veel warmte, waardoor het bij het raam kil is. Daarom laat ik de vloer van dat balkon nog isoleren. Er gaat dus een laag over de originele granito van het balkon. Dat kost bijna € 2.000. Jammer, maar dat is dan maar zo. Voor de goede zaak, zullen we maar zeggen.’

Een minpuntje dat nog moet worden opgelost, is het geluid van de buitenunit. ‘Niet het gebrom, maar de trillingen die de unit doorgeeft aan het huis. Die unit is bevestigd aan de buitenzijde aan de achterkant, op de eerste verdieping. Als ik daaronder zit, binnen in de aanbouw, heb ik er echt last. Waarschijnlijk is die niet helemaal goed gemonteerd. Daarom moet de installateur nog voor terugkomen.’